W Puszczy Noteckiej znikają całe połacie lasu. Co tam się dzieje? Zapytaliśmy o to Lasy Państwowe

Google udostępniło fantastyczne filmy poklatkowe, na których możemy zobaczyć m.in. jak zmienia się powierzchnia ziemi w Polsce. Filmy powstały z połączenia zdjęć satelitarnych uzyskiwanych od 1984 roku, a pobieranych z obszernych archiwów NASA, które tworzone są m.in przy pomocy satelity Landsat-8.

Na poniższym filmiku można zobaczyć proces olbrzymich zmian, jakie zachodzą w Puszczy Noteckiej, największym zwartym kompleksie leśnym na Nizinie Wielkopolskiej. Animacja zdjęć satelitarnych z ostatnich przeszło 30 lat zdradza nam, że puszcza, która z powodu nieodpowiedniej gospodarki leśnej w okresie 20-lecia międzywojennego zaczęła umierać, teraz odradza się.

Mieszkańcy obawiają się jednak, że prace prowadzone przez leśników zaszkodzą temu pięknemu zakątkowi Polski. Aby rozwiać wątpliwości zapytaliśmy przedstawicieli Lasów Państwowych, co dzieje się w Puszczy Noteckiej i jaka czeka ją przyszłość.

Dowiedzieliśmy się, że warunki bytowe na terenie puszczy są bardzo trudne zarówno dla roślin jak i zwierząt ze względu na bardzo ubogie gleby oraz niski poziom wód gruntowych, praktycznie niedostępnych dla korzeni roślin.

Puszcza, która kształtem zbliżona jest do prostokąta o wymiarach 104 na 24 kilometry, jest położona na obszarze 7 nadleśnictw wchodzących w skład trzech Regionalnych Dyrekcji Lasów Państwowych (w Pile, Poznaniu i Szczecinie).

Obecny kształt Puszczy jest wynikiem inwazji szkodnika leśnego, gąsienicy strzygoni chojnówki, której to potężna gradacja doprowadziła w latach 1922-1924 do zamarcia, a w konsekwencji do wycięcia, przeszło 80 procent lasów puszczańskich. Ponowne nasadzenia lasów prowadzono głównie w latach 1925-1933.

Zdjęcie satelitarne Puszczy Noteckiej w 1996 roku. Fot. Google / NASA / Landsat-8.

Potrzeba odnowienia lasu w tak krótkim terminie doprowadziła do powstania bardzo dużego obszaru, na którym występuje jednowiekowa monokultura sosnowa, czyli las, w którym drzewa w tym samym wieku reprezentowane są właściwie przez jeden gatunek, sosnę.

Z przyrodniczego punktu widzenia taka sytuacja jest niebezpieczna, gdyż nie daje możliwości prawidłowego rozwoju lasu, w którym powinna występować mozaika zarówno gatunków jak i wieków, czyli wszystkie stadia rozwojowe drzew, co składa się na ogólnie pojmowaną bioróżnorodność.

Przykładem katastrofalnych skutków istnienia monokultury jest pożar jaki w 1992 roku nawiedził Nadleśnictwa Potrzebowice i Krucz w wyniku, którego spaleniu uległo przeszło 5700 hektarów. Obszar ten widoczny jest w górnej i środkowej części animacji zdjęć satelitarnych.

Zdjęcie satelitarne Puszczy Noteckiej w 2006 roku. Fot. Google / NASA / Landsat-8.

Chcąc doprowadzić do zróżnicowania gatunkowego oraz wiekowego obszaru Puszczy Noteckiej podjęto starania, które mają doprowadzić do przekształcenia jednowiekowego drzewostanu w las o większej różnorodności zarówno gatunkowej jak i posiadający na swym obszarze wszystkie stadia rozwojowe, czyli zarówno drzewostany młode jak i średnie i stare.

W tym celu prowadzone są zabiegi z zakresu hodowli i ochrony lasu, jak i cięcia, czyli zręby, które są widoczne na animacji zdjęć satelitarnych w postaci jasnych obszarów.

Wszystkie te zabiegi mają przypominać swym charakterem naturalne zjawiska przemiany pokoleń występujące w przyrodzie, co w efekcie końcowym doprowadzi do wzmocnienia kondycji całego obszaru Puszczy Noteckiej. Pierwszy etap zmiany drzewostanów jednowiekowych na różnowiekowe potrwa około 50-60 lat. Kolejne etapy przeprowadzą następne pokolenia leśników.

Zdjęcie satelitarne Puszczy Noteckiej w 2016 roku. Fot. Google / NASA / Landsat-8.

Prowadzona w ten sposób przez leśników przemiana sprzyja rozwojowi biocenoz poprzez wzbogacenie różnorodności w populacjach roślinnych, zwierzęcych, ale też, co niezwykle istotne, w populacjach mikroorganizmów, które, choć w sposób niewidoczny dla ludzkiego oka, uzupełniają i wzmacniają pożądane powiązania pomiędzy światem roślin i zwierząt w tym niezwykłym krajobrazie nizinnym.

Zdjęcia satelitarne z kilkudziesięciu ostatnich lat pokazują nam, jak dynamicznie zmienia się środowisko wokół nas, a co za tym idzie krajobrazy. Co najważniejsze, człowiek ma w tym znaczący udział.

Całe pokolenia leśników dbały i w przyszłości będą dbać o to, żeby obszary leśne były odpowiednim miejscem do życia dla fauny i flory, a dla nas wspaniałym miejscem wypoczynku z dala od zgiełku miast. Mieszkańcy okolic Puszczy Noteckiej mogą spać spokojnie, nadal będą mogli chodzić na grzyby, spacerować, biegać i jeździć na rowerach w swojej ukochanej puszczy.

Źródło: TwojaPogoda.pl