„Szadź na przewodach telegraficznych”. Szokujące określenie w encyklopedii PWN

Pierwszy telegram przesłano 5 sierpnia 1858 roku pomiędzy Europą i Ameryką. Jednak era przesyłania wiadomości za pomocą telegrafu przeszła już do historii. Od dawien dawna przewodów telegraficznych już nie mamy. Może warto zaktualizować archaiczny opis szadzi?

A czym tak naprawdę jest szadź, która w ostatnim czasie stała się tytułem jednego z polskich filmów kryminalnych?

Lód potrafi przybierać niezwykłe formy. Na skutek wypromieniowania ciepła gałązki, źdźbła traw i zeschłe liście silnie się wychładzają, a ich temperatura może być wówczas niższa od temperatury otaczającego powietrza.

Gdy para wodna staje się nasycona, kropelki wody w zetknięciu z oziębionymi powierzchniami zamarzają, tworząc piękne formy krystalizacji, w tym słupki, igiełki i piórka. Może to mieć miejsce podczas gęstej, marznącej mgły lub porywistego wiatru. Tak właśnie powstaje malownicza szadź. Zobacz ją na powyższym nagraniu.

Poznaj najważniejsze zjawiska zimowe

Choć z pozoru może się wydać trudne nazywanie poszczególnych zjawisk i określanie przyczyn ich powstawania, to jednak w rzeczywistości jest to naprawdę bardzo łatwe, a nawet przyjemne. Z resztą przekonaj się o tym sam.

Mróz - to warunki pogodowe, kiedy temperatura spada poniżej zera stopni. Dochodzi wówczas do zamarzania wody. Z meteorologicznego punktu widzenia mrozem nazwać możemy każdą ujemną wartość temperatury, począwszy od minus 0,1 stopnia.

Przymrozek - możemy o nim mówić tylko wówczas, gdy temperatura minimalna jest ujemna, a średnia dobowa jest dodatnia. Oznacza to, że w nocy lub o poranku musi panować mróz, zaś w ciągu dnia temperatura musi przejść na plus, aby średnia temperatura między tą zmierzoną w najzimniejszej i najcieplejszej części doby była dodatnia. Jeśli więc rano mamy minus 5 stopni, a po południu plus 15 stopni, to średnia wynosi plus 5 stopni i kwalifikuje się do tego, aby te minus 5 stopni o poranku nazwać przymrozkiem.

Nie będzie też błędem jeśli przymrozek nazwiemy mrozem. Jednak, jeśli temperatura w nocy lub rano spadnie do minus 15 stopni, a w ciągu dnia nie ociepli się do więcej niż plus 5 stopni, to średnia dobowa wyniesie minus 5 stopni, będzie ujemna i wówczas nie możemy mówić o przymrozku, lecz o zwykłym mrozie.

Śnieg - to opad atmosferyczny w postaci kryształków lodowych wyglądających jak sześcioramienne gwiazdki. Poszczególne kryształki łączą się w większe skupiska, tworząc pokrywę śnieżną. Śnieg powstaje w chmurach przy temperaturze poniżej zera, gdy para wodna zaczyna krystalizować.

Śnieg ziarnisty - to odpowiednik mżawki przy ujemnej temperaturze. To opad w postaci małych ziarenek lodu, które są nieprzeźroczyste i mają nie więcej niż 1mm średnicy. Podczas upadku na grunt nie zmieniają swojej postaci, a więc nie rozpadają się.

Zamieć śnieżna - występuje wówczas, gdy silny wiatr unosi z ziemi płatki śniegu i przenosi je na pewne odległości. Podczas tego zjawiska nie występują opady śniegu. Widzialność może być poważnie ograniczona.

Zawieja śnieżna - ma miejsce, gdy silny wiatr przenosi padające płatki śniegu. Podobnie, jak podczas zamieci, ograniczona jest widoczność.

Śnieżyca - to intensywny opad śniegu.

Burza śnieżna - to opady śniegu, często intensywne, którym towarzyszą wyładowania atmosferyczne, czyli zwyczajna burza. Chociaż pojawia się ono dosyć rzadko, to jednak jest bardzo podobne do burzy występującej latem, tylko zimą zamiast deszczu intensywnie pada śnieg. Niebo wówczas przecinają błyskawice i słychać grzmoty.

Szron - to odpowiednik rosy podczas mrozu. Jest to osad atmosferyczny w postaci lodowych igiełek. Powstaje on na skutek osadzania się i zamarzania wilgotnego powietrza (miniaturowych kropelek wody) na wychłodzonych przedmiotach. Szron najczęściej spotkać możemy na szybach samochodowych i to właśnie z nim walczymy każdego poranka za pomocą skrobaczki.

Szadź - to osad atmosferyczny w postaci zlepionych ze sobą kryształków lodowych. Powstaje w chwili, gdy przechłodzone kropelki wody dotkną przedmiotu lub wcześniej osadzonej szadzi. Najczęściej z szadzią mamy do czynienia podczas mglistej nocy i poranka przy silniejszym wietrze.

Wówczas szadź pojawia się na nawietrznej stronie na przykład gałęzi, zwłaszcza na ostro zakończonych brzegach. Szadź bywa mylona ze szronem. Jak ją odróżnić? Szadź to pozlepiane ze sobą kryształki lodowe, zaś szron to charakterystyczne lodowe igiełki występujące pojedynczo.

Gołoledź - to osad atmosferyczny występujący stosunkowo rzadko. By wystąpiła gołoledź potrzebny jest opad deszczu przy ujemnej temperaturze. Zazwyczaj jest to temperatura tylko nieco poniżej zera. Wówczas na powierzchni ziemi tworzy się warstwa lodu. Kierowcy potocznie nazywają to zjawisko "szklanką".

Oblodzenie - to warstwa lodu pokrywająca wszelkie przedmioty znajdujące się na otwartej przestrzeni. Najczęściej określenie to stosowane jest w przypadku lodu pojawiającego się na drogach i chodnikach, gdy po opadach deszczu lub topnieniu pokrywy śnieżnej przy dodatniej temperaturze, następuje ochłodzenie poniżej zera i zamarzanie warstwy wody. Oblodzenie może przyczyniać się do kolizji w ruchu drogowym, utrudnień w ruchu lotniczym i uszkodzeń linii energetycznych.

Krupa śnieżna - to kuliste, nieprzeźroczyste ziarenka lodowe w pełni porowate, które przy kontakcie z powierzchnią ziemi odbijają się. Zazwyczaj nie towarzyszą im opady deszczu lub śniegu, dzięki czemu można je odróżnić od gradu, który dodatkowo jest od nich większy.

Grad - to bryłki lodu czasem osiągające od kilku do nawet kilkunastu centymetrów. Towarzyszą im intensywne opady deszczu.

Okiść - to gruba warstwa śniegu i szadzi pokrywające drzewa i powodujące ich łamanie się. Często zjawisko to można zobaczyć w górach. Na nizinach występuje podczas intensywnych opadów mokrego śniegu.

Lód - to kryształ, w który zmienia się woda przy temperaturze poniżej zera.

Pył diamentowy - w bardzo mroźne i słoneczne dni można zaobserwować zjawisko nazywane pyłem diamentowym lub po prostu słupkami lodowymi. Jest to opad, tak samo jak śnieg czy deszcz, lecz występujący w bardzo specyficznych warunkach, gdy temperatura spada do kilkudziesięciu stopni poniżej zera, a niebo jest zupełnie wolne od chmur.

Wówczas następuje wytrącenie się z powietrza bardzo drobnych kryształków lodu, które mają kształt sześciokątów, czworokątów lub trójkątów. Wytrącenie się kryształków następuje podczas zjawiska inwersji temperatury, gdy zimne powietrze opada i gromadzi się przy powierzchni ziemi, a ciepłe napływa ponad nie.

Wtedy dochodzi do skraplania się pary wodnej, która zamarza i zmienia się w drobny lód. Kryształki są tak lekkie, że wydają się być zawieszone w powietrzu, mimo iż w rzeczywistości bardzo powoli opadają ku powierzchni ziemi. Pył diamentowy łatwo jest zaobserwować, ponieważ w promieniach Słońca kryształki zaczynają błyszczeć. To właśnie dlatego nazywane są pyłem diamentowym.

Źródło: TwojaPogoda.pl

Jaka Pogoda teraz w twoim mieście ?  sprawdź teraz: www.Pogodynka.co.pl