Niemcy pomogą Bałkanom Zachodnim w reformie rolnictwa przed akcesją do UE

Niemiecki rząd wyśle po raz pierwszy rolniczego attaché w region Bałkanów Zachodnich by pomógł tamtejszym państwom wprowadzić w życie często bardzo techniczne przepisy unijne. W ten sposób Niemcy chcą wesprzeć Bałkany Zachodnie w procesie akcesji do UE. 

Podczas pięciodniowej wizyty w Macedonii Północnej, Kosowie i Mołdawii niemiecki minister rolnictwa Cem Özdemir ogłosił powołanie nowego attaché. 

– To będzie pierwszy rolniczy attaché ustanowiony w tym regionie – stwierdził. Nowo powołane stanowisko ma pomóc „reprezentować niemieckie interesy gospodarcze i zapewniać większe wsparcie w procesie akcesyjnym do Unii Europejskiej dla państw Bałkanów Zachodnich”. 

Nowy attaché będzie miał swoją siedzibę w niemieckiej ambasadzie w Skopje i będzie reprezentował ministerstwo i jego politykę „w Macedonii Północnej i innych państwach Bałkanów Zachodnich”, przekazał minister.

Tacy attaché w ambasadach reprezentują niemieckie interesy dot. handlu i kwestii technicznych oraz kontaktują się z przedstawicielami państw przyjmujących. 

Praktyczne wsparcie 

Obecny niemiecki rząd od początku wzywał do jak najszybszego przyjęcia państw Bałkanów Zachodnich do UE. W majowym przemówieniu w Parlamencie Europejskim kanclerz Olaf Scholz wzywał Unię, by dotrzymała obietnicy złożonej państwom tego regionu. Do przyspieszenia procesu akcesyjnego wzywała również przy wielu okazjach minister spraw zagranicznych Annalena Baerbock. 

Albania, Bośnia i Hercegowina, Czarnogóra, Macedonia Północna i Serbia mają status kandydatów do Unii, natomiast Kosowo ma szansę na otrzymanie w przyszłości podobnego statusu. W przypadku niektórych z tych krajów proces akcesyjny ciągnie się latami, mimo to wyraźnych postępów brak. 

O ile apele Scholza i Baerbock odnoszą się raczej do politycznych przeszkód stojących na drodze do akcesji do UE Bałkanów Zachodnich, działania Özdemira mają wymiar praktyczny.

Dostosowanie krajowego systemu prawnego do w wielu miejscach bardzo skomplikowanego prawa unijnego w zakresie polityki dla niektórych państw może okazać się trudne, zarówno z powodów technicznych, jak i z braku odpowiednich kadr. Rolnictwo jest jednak niezwykle istotnym elementem gospodarczym dla wielu państw Bałkanów Zachodnich. 

Nowy attaché ma wspierać państwa kandydujące w technicznym procesie dostosowywania prawa. Wsparcie to ma opierać się na współpracy między niemieckim ministerstwem rolnictwa a ministerstwami państw Bałkanów Zachodnich, która rozpoczęła się w 2014 r. w ramach tzw. Dialogu nt. Polityki Rolnej. 

– Rolnictwo i sektor żywnościowy mają ogromne znaczenie ekonomiczne i społeczne dla wszystkich państw Bałkanów Zachodnich i odgrywają bardzo ważną rolę w negocjacjach akcesyjnych – podkreślił Özdemir. 

Zwalczanie rosyjskich wpływów

Wzmocnienie współpracy ma również na celu wypieranie rosyjskich wpływów z regionu. 

– Nie możemy pozwalać Rosji, by rozszerzała swoje wpływy i nadal groziła europejskiemu pokojowemu porządkowi – ocenił Özdemir. 

– Polityka rolna może mieć decydujący wkład we wzmocnienie i rozszerzenie więzi łączących nasze państwa – dodał. 

Według ministra konkretny niemiecki interes gospodarczy gra tu rolę. „Warunkiem wstępnym dla niemieckiego eksportu jest polityczna stabilność w regionie”. 

W międzyczasie Niemcy pracują również nad przygotowaniem unijnej polityki rolnej na akcesję Mołdawii i Gruzji, a przede wszystkim Ukrainy, która jest ważnym graczem na światowym rynku rolnym. Mołdawia i Ukraina są już kandydatami do członkostwa w Unii Europejskiej. 

Akcesja niektórych państw o dużym sektorze rolnym może „wywrócić do góry nogami” Wspólną Politykę Rolną (WPR). Według wewnętrznych badań unijnych, na które powołuje się „Financial Times” przyjęcie ośmiu lub dziewięciu nowych członków doprowadziłoby do „obniżenia obecnych dopłat rolnych o ok. 20 proc.”.

Aby mieć pewność, że dopłaty z WPR będą opłacalne nawet gdy do jednolitego rynku UE dołączy znacznie więcej gospodarstw, niemiecki rząd wzywa do odejścia od płatności bezpośrednich, wypłacanych tylko na podstawie areału danego gospodarstwa. Zamiast tego Berlin proponuje nagradzanie za działania służące dobru publicznego, w tym ochronie środowiska.