Letni smog: poważne zagrożenie dla zdrowia każdego z nas

Letni smog - cichy zabójca w upalne dni

Zjawisko to, zwane również smogiem fotochemicznym powstaje w wyniku reakcji chemicznych zachodzących pod wpływem intensywnego promieniowania słonecznego. W przeciwieństwie do tego zimowego, który kojarzymy z dymem unoszącym się nad miastem, letni odpowiednik jest praktycznie niewidoczny gołym okiem. To czyni go szczególnie niebezpiecznym.

Głównym składnikiem letniego smogu jest ozon troposferyczny, powstający w wyniku reakcji tlenków azotu i lotnych związków organicznych z promieniowaniem ultrafioletowym. Substancje te pochodzą przede wszystkim z ruchu samochodowego, przemysłu oraz stosowania rozpuszczalników i farb. 

Według najnowszych badań przeprowadzonych przez Światową Organizację Zdrowia już krótkotrwała ekspozycja na podwyższone stężenia ozonu może dawać takie objawy, jak:

Długotrwałe narażenie na działanie letniego smogu zwiększa ryzyko rozwoju astmy, przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP) oraz chorób sercowo-naczyniowych. Szczególnie narażone są dzieci, osoby starsze oraz cierpiące na schorzenia układu oddechowego.

Kiedy powstaje letni smog?

Warto podkreślić, że nie jest to jedynie problem największych metropolii w Polsce czy na świecie. Coraz częściej obserwuje się go również w mniejszych miastach i na przedmieściach. 

Kluczowym czynnikiem sprzyjającym powstawaniu letniego smogu jest wysoka temperatura powietrza, przekraczająca 30 stopni - a z takimi wartościami spotykamy się w Polsce coraz częściej. To idealne warunki do przyspieszania reakcji chemicznej, która skutkuje wzrostem stężenia ozonu w powietrzu. 

Równie istotna jest bezwietrzna pogoda, która uniemożliwia rozproszenie zanieczyszczeń. Zjawisko to potęguje się w dolinach, gdzie „powietrze stoi”.

Jak chronić się przed letnim smogiem?

Eksperci opracowali szereg rekomendacji, które pomogą nam zminimalizować negatywny wpływ smogu na nasze zdrowie. Przede wszystkim, warto śledzić komunikaty o jakości powietrza. Nowoczesne aplikacje mobilne pozwalają na bieżąco monitorować stężenie ozonu i innych zanieczyszczeń w naszej okolicy. 

W dni, gdy poziom smogu jest wysoki, zaleca się ograniczenie aktywności na świeżym powietrzu, szczególnie w godzinach popołudniowych, kiedy stężenie jest najwyższe. Warto rozważyć użycie maseczki z filtrem węglowym, która częściowo ochroni nas przed szkodliwymi substancjami.

W pomieszczeniach zamkniętych dobrym rozwiązaniem jest stosowanie oczyszczaczy powietrza z filtrami HEPA i węglowymi. Badania wykazały, że urządzenia te potrafią zredukować stężenie ozonu w powietrzu nawet o 70-80%. Pod wieczór warto też przewietrzyć mieszkanie lub dom.

Istotne są też nasze zakupowe preferencje: używanie farb i środków czystości o niskiej zawartości lotnych związków organicznych, ograniczenie używania rozpuszczalników czy rezygnacja z grillowania w upalne dni to drobne kroki, które w skali całego społeczeństwa mogą przynieść znaczące efekty w walce z letnim smogiem.

Źródło: nask.pl / oddychajswobodnie.pl / opracowanie własne.