Arka Przymierza

Obecność Boga w Izraelu przejawia się na wiele różnych sposobów. Jednym ze znaków widzialnych tej obecności jest — i to z podwójnego tytułu — arka; w skrzyni o rozmiarach 125 x 75 cm znajduje się dziesięć owych słów, które zostały wypisane palcem Bożym na kamieniu (Pwt 10,1-5). Skrzynia ta, nakryta złotą płytą, czyli „przebłagalnią", i podtrzymywana przez cherubinów, jest tronem albo podnóżkiem Jahwe (Ps 132,7; 1Krn 28,2). Tak tedy Jahwe „zasiadając na cherubinach" (1Sm 4,4; Ps 80,2) ma pod własnymi nogami swoje słowo.

    Arka, przechowywana pod namiotem, jest ruchomym sanktuarium, towarzyszącym Izraelowi od samych jego początków, od wyruszenia spod Synaju, aż do zbudowania *świątyni, w której zostanie umieszczona. Odtąd świątynia wysunie się na plan pierwszy, arka zaś utraci swoje znaczenie: nie mówi się już o niej w tekstach. Przestaje ona istnieć najprawdopodobniej ze świątynią w czasach wygnania. Wydaje się, że w drugiej świątyni arkę zastępowała „przebłagalnią" przy sprawowaniu kultu. Poprzez arkę Bóg przymierza objawiał swoją obecność pośrodku ludu, by kierować i opiekować się nim i aby zaznajamiać go ze swoją nauką i wysłuchiwać jego modlitw.

I. OBECNOŚĆ BOGA POPRZEZ JEGO CZYNY

    Arka konkretyzuje czynną obecność Boga w okresie wyjścia i podczas zdobywania Ziemi Obiecanej. Najstarsze relacje o tych wydarzeniach ukazują nam * Jahwe jako Tego, który osobiście kieruje krokami swojego ludu na pustyni; przenoszeniu arki towarzyszy wojenna pieśń (Lb 10,35; 1Sm 4,5); arka jest emblematem świętej *wojny i świadczy o tym, że Jahwe, ,,mocarz wojny" (Wj 15,3), sam uczestniczy w urzeczywistnianiu obietnicy w momencie przeprawy przez Jordan, przy zdobyciu Jerycha, podczas wojny z Filistynami. Przy sanktuarium w Szilo pojawia się w związku z arką wyrażenie *„Jahwe Sabaoth" (1Sm 1,3; 1Sm 4,4; 2Sm 6,2). Dzięki owym wojennym dziejom arka zachowała swój sakralny charakter, lecz była równocześnie czymś, co budziło lęk i świadczyło zarazem dobrodziejstwa. Utożsamia się ją z Bogiem i nadaje się jej Jego *imię (Lb 10,35; 1Sm 4,7). Jest ona „chwałą Izraela" (1Sm 4,22; por. Lm 2,1), siłą Wszechmocnego dla Jakuba, obecnością Boga świętego pośrodku Jego ludu. Domagając się *świętości od każdego, kto chce się do niej zbliżyć (1Sm 6,19n; 2Sm 6,1-11; rytuał kapłański), ukazuje arka wolność Boga, który nie pozwala się zagarnąć przez lud, choć nie przestaje działać dla jego dobra (1Sm 4—6).
    Historia arki zna jej apogeum, ale równocześnie i jej zmierzch, kiedy to Dawid sprowadza ją uroczyście, wśród ogólnej radości, do Jerozolimy (2Sm 6,12-19; por. Ps 24,7-10), gdzie znajduje się dla niej pomieszczenie (Ps 132) i gdzie Salomon ustawia ją ostatecznie w świątyni (1Krl 8). Aż dotąd ruchoma, arka była w pewnym sensie do dyspozycji szczepów; od czasu proroctwa Natana (2Sm 7) *przymierze przechodzi na pokolenie Dawida, który zjednoczył cały naród. Jerozolima i świątynia odziedziczą to, co dotychczas było charakterystyczne dla samej arki.

II. OBECNOŚĆ BOGA POPRZEZ JEGO SŁOWA

    Arka jest także pomieszczeniem *słowa Bożego. Najprzód, ponieważ znajdują się w niej dwie tablice *Prawa, utrwala ona niejako w Izraelu *świadectwo, które Bóg wydał o sobie samym; świadczy o objawieniu woli Bożej (Wj 31,18) i o odpowiedzi, jaką Izrael zareagował na słowo Boże (Pwt 31,26-27). Arka przymierza, arka świadectwa — oto wyrażenia, które określają arkę w jej powiązaniach z warunkami *przymierza, wyrytymi, dla obydwu stron, na tablicach.
    Arka przedłuża również w pewien sposób spotkanie z Bogiem na górze Synaj. W okresie wędrówki po pustyni, kiedy *Mojżesz chce zasięgnąć u Boga jakiejś rady albo otrzymać od Niego jakieś dobrodziejstwo dla ludu (Wj 25,22), albo odwrotnie, chce wstawiać się za ludem u Niego (Lb 14), wtedy wchodzi do namiotu, gdzie ponad arką Jahwe mówi do niego — „i rozmawiał z nim twarzą w twarz, tak jak się rozmawia z przyjacielem" (Wj 33,7-11; Wj 34,34; Lb 12,4-8).
    Potem Amos będzie przedstawiał swoje pouczenia pochodzące od samej arki jakby z nowego Synaju (Am 1,2) — a Izajasz zostaje powołany na proroka akurat wtedy, kiedy się będzie modlił przed arką (Iz 6). W czasach już pomojżeszowych właśnie przed arkę ludzie przychodzą na spotkanie z Bogiem; albo by, jak Samuel (1Sm 3), słuchać Jego słowa, zasięgnąć u Niego rady za pośrednictwem kapłanów, którzy są stróżami i tłumaczami *Prawa (Pwt 31,10nn; Pwt 33,10), albo by, jak Anna (1Sm 1,9) lub Dawid (2Sm 7,18), modlić się do Boga. Jest to pewien rodzaj „nabożeństwa" do arki, które przeniesie się z czasem także do świątyni (modlitwy Salomona: 1Krl 8,30, Ezechiasza: 2Krl 19,14).

III. ARKA W NADZIEJACH IZRAELA I W NOWYM TESTAMENCIE

    Jeremiasz, już po r. 587, nie każe żałować zaginionej arki, ponieważ nowa *Jerozolima, mająca się stać ośrodkiem wszystkich *narodów, będzie tronem Jahwe (Jr 3,16-17), a w nowym przymierzu prawo będzie wypisane w *sercach (Jr 31,31-34). Ezechiel posługuje się obrazem arki jako ruchomej siedziby Jahwe, aby pokazać, że *„Chwała" opuszcza zbrukaną świątynię i przyłącza się do tych; którzy są na wygnaniu: od tej pory Bóg będzie obecny w * „Reszcie", która jest społecznością świętą (Ez 9—11). Judaizm żywił nadzieje na ponowne pojawienie się arki przy końcu świata (2Mch 2,4-8) . co jest ukazane w Apokalipsie (Ap 11,19) W rzeczywistości Nowy Testament stwierdza, że arka znalazła swoje „wypełnienie" w Chrystusie, jako Słowie Bożym, które zamieszkało pomiędzy ludźmi (J 1,14; Kol 2,9), działając dla ich zbawienia (1Tes 2,13), czyniąc się ich przewodnikiem (J 8,12) i stając się prawdziwą przebłagalnią (Rz 3,25; por. 1J 2,2; 1J 4,10) .

źródło:  http://biblia24.magisteriumpisma.pl