2023-01-24 08:30
publikacja
2023-01-24 08:30
W pierwszym etapie pandemii konsumenci ograniczyli wydatki i zaczęli więcej oszczędzać. Środki przydały się w kolejnych miesiącach, gdy gwałtownie przyspieszył wzrost cen. Z szacunków ekonomistów Citi Handlowego wynika, że nadmiarowe oszczędności Polaków już praktycznie się wyczerpały. A to zwiększa ryzyko spadku konsumpcji, choć równocześnie powinno zmniejszyć presję inflacyjną.
W cotygodniowym komentarzu makroekonomicznym analitycy Citi Handlowego przeanalizowali styczniowe dane GUS-u o oszczędnościach i dochodach gospodarstw domowych. Jak wyliczają statystycy, (po odsezonowaniu) stopa oszczędności gospodarstw domowych w III kwartale wyniosła 5% wobec -0,8% kwartał wcześniej. "Oznacza to, że o ile w pierwszej połowie roku konsumpcja była podtrzymywana na wysokim poziomie poprzez redukcję oszczędności, o tyle w drugiej połowie roku ten proces został już zatrzymany" - tłumaczą ekonomiści.
Stopa oszczędności powróciła w ten sposób do poziomów bliskich średniej długoterminowej. Z czego może to wynikać? "Najpopularniejsza wydaje się teza o tym, że jest on efektem podwyżek stóp procentowych, które miały skłonić gospodarstwa domowe do większych oszczędności" - wskazują analitycy. Ich zdaniem nie jest ono jednak przekonujące. Mimo że oprocentowanie bankowych depozytów zaczęło szybciej rosnąć w ślad za kosztem pieniądza w NBP, to i tak pozostawało znacząco niższe od bieżącej inflacji, a także mniejsze od inflacji oczekiwanej w najbliższym roku. "Ujemna realna stopa procentowa na poziomie -10% z trudem może przekonać do odkładania konsumpcji na przyszłość" - uważają eksperci.
Hamowanie konsumpcji (lustrzane odbicie wzrostu oszczędności) może mieć jednak ich zdaniem inne podstawy.
"W trakcie pandemii lockdown i ograniczenia w podróżach międzynarodowych przyczyniły się do „nadmiarowego” wzrostu stopy oszczędności i aktywów finansowych gospodarstw domowych. Jak pokazuje wykres 1, mniej więcej od I połowy 2021 roku gospodarstwa domowe stopniowo ograniczały nadmiarowe „oszczędności”, wykorzystując je do wygładzania konsumpcji w obliczu szybko rosnących cen. W końcu do trzeciego kwartału ubiegłego roku nadmiarowe oszczędności praktycznie się wyczerpały, zmniejszając możliwość dalszego wygładzania konsumpcji w czasie" - wskazują analitycy Citi Handlowego.
"Jeżeli mamy rację, w kolejnych kwartałach dynamika konsumpcji może być w większym niż dotychczas stopniu kształtowana przez zmiany dochodów gospodarstw domowych" - piszą. Tymczasem płace już od kilku miesięcy rosną (w porównaniu rok do roku) coraz wolniej w ujęciu nominalnym, a realnie (po uwzględnieniu dwucyfrowej inflacji CPI) kurczą się. W grudniu sprzedaż detaliczna realnie już prawie nie rosła, a ekonomiści PKO BP szacowali, że "krajowy konsument generuje spadek realnej sprzedaży rzędu 4% r/r".
Analitycy Citu Handlowego oceniają, że wyczerpanie pandemicznych oszczędności zwiększa ryzyko spadku konsumpcji w ujęciu rok do roku w I kwartale. "Do odbicia konsumpcji zapewne doszłoby dopiero, gdy spadek inflacji zapewni poprawę dynamiki płac realnych" - przewidują.
Maciej Kalwasiński
Teraz BMW iX xDrive40 już za 3700 PLN netto/mies. w ofercie BMW Comfort Lease.
Powiązane: Budżet rodziny
Zamrożone ceny energii. Część seniorów załapie się na wyższy próg
Chociaż przepisy dotyczące Karty Dużej Rodziny zmieniły się w 2019 roku, do dziś wiele osób nie wie, że przysługuje im ona, a co za tym idzie - np. mogą zapłacić niższy rachunek za prąd tej zimy.
RODZICONOMIAPIT rodzica. 8 sposobów na obniżenie podatku za 2022 rok, jeśli masz dziecko
Ulga na dziecko, zwolnienie zasiłku macierzyńskiego z podatku dochodowego, wspólne rozliczenie z dzieckiem dla samotnego rodzica oraz odliczenie wydatków poniesionych na rehabilitację pociechy - to tylko połowa preferencji podatkowych dostępnych dla rodziców. W rocznym zeznaniu PIT osoby posiadające dzieci mogą zmniejszyć wysokość podatku do zapłaty.
Odszkodowanie za "cuda na Orlenie"? Pozew może złożyć każdy, ale nie każdemu się to opłaci
Noworoczna afera paliwowa z Orlenem w roli głównej ciągle budzi społeczne emocje. UOKiK wyjaśnia sprawę, ale czy można liczyć na odszkodowanie? "Przepisy dają taką możliwość w zasadzie każdemu obywatelowi, który czuje się poszkodowany działaniem koncernu" — pisze "Dziennik Gazeta Prawna".
Polecane
Trzy mazdy znikną z polskich salonów. Powodem niewłaściwe radio
Ile kosztuje wejście na Everest?
Europejczycy kupili w 2022 r. najmniej nowych aut w XXI w. Te marki wybierali najczęściej
„Auto może się stoczyć”. 10 tys. mercedesów w Polsce do naprawy
Auta giną rzadziej, już nie tylko w aglomeracjach
Auta „luksusowe” jadą pod prąd. Zaliczyły najlepszy rok w historii, jest jednak pewne „ale”…
Jaki podatek od „sprzedaży” ogródka działkowego w ROD-zie?
300 zł na wyprawkę – krok po kroku. Jak złożyć wniosek o 300+?
Bon turystyczny. Jak dostać 500 zł na wakacje dla dziecka?
Blisko 31 tys. zł na domową fotowoltaikę w programie "Mój prąd"
Czy trzeba rozliczyć PIT, jeśli nie przekroczyło się kwoty wolnej od podatku?
Kto nie musi rozliczać deklaracji PIT?
5 wad Revoluta, o których musisz wiedzieć
Sprawdź, do kogo należy twój bank
Przelew na zły numer konta. Co robić?
Najnowsze
Gaz na europejskim rynku mocno tanieje
Sasin: Decyzje ws. trzeciej elektrowni jądrowej w ciągu kilku miesięcy
CPK zawarł przedwstępną umowę kupna 38 proc. akcji Torpolu
Dymisja ukraińskiego wiceministra obrony. W tle zakupy żywności dla wojska po zawyżonych cenach
Kurs euro wciąż wysoki. Dolar już nie słabnie
Koniec hurtowych zakupów mieszkań. Projekt niebawem trafi do rządu
Terminy konkursów FENG na innowacje. Resort funduszy odkrył karty
East Value Research podniósł rekomendację Vigo do "redukuj", a cenę docelową do 439,60 zł
Inflacja w Wenezueli spadła... do 234 proc. Widmo hiperinflacji jednak nie odpuszcza
Nadmiarowe oszczędności Polaków na wyczerpaniu
Gdzie spędzić ferie zimowe w Polsce?
Ceny miedzi wciąż blisko 7-miesięcznych maksimów
Ceny ropy w dół; inwestorzy czekają na sygnały o chińskim popycie
Zjednoczenie Irlandii. Sinn Fein: chcemy referendum w tej dekadzie
Kolejne strzelaniny w Kalifornii. Jest 7 ofiar
Popularne
Wynajmującym mieszkania mniej opłaca się biznes
Awantury klientów, bijatyki z szopami i regularne aresztowania. Najgorszy McDonald's zamknięty
Deweloperzy odpuszczają nowe budowy. Mieszkaniówka z ogromnym spadkiem w 2022 roku
Zbierają pieniądze na ratowanie Fabryki Porcelany "Krzysztof". Potrzeba 2 mln zł
Sprzedawał zioła (i nie tylko) przez internet. Jerzy Z. stanie przed sądem
Pracownicy Mercedesa otrzymali rekordowe premie
Korupcja w Ukrainie. 400 tys. dolarów na generatory trafiło do kieszeni ministra
Brytyjski kryzys energetyczny. "Odłączcie pralki, piekarniki i zmywarki"
Orlen przestał sponsorować Huberta Hurkacza. Koncern wydał lakoniczny komunikat
Produkcja przemysłowa "przyprawia o lekki zawrót głowy"
KGHM chce sprzedawać złoto klientom indywidualnym
Sikorski o obniżce wieku emerytalnego: to było niemądre
Lot duchów, czyli czego może się spodziewać jeden jedyny pasażer?
"Nie szczep się". Lekarze zniechęcający do szczepień mogą ponieść karę za swoją postawę
Fed kontra rynek. Kto wygra partię „cykora”?