W czasie pandemii ZUS zawiesił losowe kontrole przedsiębiorców, aby skupić się na pomocy firmom w trudnych warunkach ekonomicznych. Teraz powraca do inspekcji firm.
Czas pandemii przyczynił się do tymczasowego wstrzymania wielu działań kontrolnych dokonywanych przez ZUS. Wtedy też skupiono się na tarczach antykryzysowych dla przedsiębiorców, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji. Po dłuższym czasie ZUS powraca do kontroli losowych firm, podczas których będzie m.in. sprawdzać prawidłowości rozliczeń wspomnianych tarcz, ale również weryfikować opłacane składki społeczne.
„Już w 2023 roku zauważyliśmy zmasowany powrót standardowych kontroli ZUS-owskich. Wielu przedsiębiorców zdążyło już o nich zapomnieć, bo na czas pandemii zostały wstrzymane. Jednak już od połowy 2023 dało się zauważyć wzrost liczby zawiadomień o zamiarze wszczęcia kontroli losowych. Tak będzie również w tym roku, bo to standardowa praktyka ZUS” – zauważa Kamila Cieszkowska, księgowa, właścicielka Biura Rachunkowego Podatnik P&K Cieszkowscy.
Warto przeczytać: Podatek Belki w praktyce. Jak rozliczyć podatek od zysków kapitałowych i kiedy można go uniknąć?
Losowe kontrole ZUS
Przedsiębiorcy w tym roku powinni być gotowi na wzmożone kontrole ZUS, które powracają po przerwie od pandemii. Już w drugiej połowie 2023 roku zaobserwowano wzrost kontroli losowych, o których ZUS informuje wybranych przedsiębiorców. Jednak warto podkreślić, że zazwyczaj inspektor nie podaje wcześniej terminu kontroli. Ma to na celu zwiększenie skuteczności wykonywanych czynności kontrolnych.
Co może sprawdzić inspektor kontroli? Zacznijmy od tego, że posiadają oni uprawnienia do badania dokumentacji, przeprowadzania wywiadów oraz w razie potrzeby – wizytowania przedsiębiorstw. Często weryfikowana jest prawidłowość opłacanych składek społecznych, poprzez zgodność z przepisami dotyczącymi ubezpieczeń zdrowotnych, aż po prawidłowe rozliczanie wynagrodzeń pracowników.
Wznowienie praktyk kontrolnych przez ZUS to ważny sygnał dla przedsiębiorców. Powinni oni zastanowić się nad uporządkowaniem spraw związanych z prowadzeniem księgowości w firmie. Może to być również dobry czas na przeprowadzenie audytu wewnętrznego.
„W obliczu wzmożonych kontroli różnych instytucji, w tym ZUS-u, skrupulatne zarządzanie dokumentacją odgrywa kluczową rolę. Posiadanie wszystkich niezbędnych dokumentów pod ręką, zwłaszcza w cyfrowej formie, jest nie tylko praktyczne, ale może również zabezpieczyć przed potencjalnymi problemami w trakcie inspekcji” – mówi Krzysztof Wojtas, prezes zarządu BrainSHARE IT, producenta programu SaldeoSMART.
Według ustawy o Systemie Ubezpieczeń Społecznych, zakład ma prawo do kontroli w celu zbadania prawidłowości wypełniania obowiązków płatników składek. Ponadto, inspektorzy weryfikują czy firmy prawidłowo naliczają i opłacają składki oraz wpłacają inne świadczenia.