Audytel: 3 miliony domostw w Polsce wciąż bez szybkiego Internetu

3 miliony gospodarstw domowych w Polsce wciąż nie ma dostępu do szybkiego Internetu. W czasie pandemii najwięcej usług tego typu sprzedali mniejsi operatorzy.

Przed operatorami telekomunikacyjnymi stoją coraz większe wyzwania. To przede wszystkim niski poziom cen, nasycenie sprzedaży usług oraz konkurencja ze strony dostawców OTT. Na to wszystko nakładają się duże potrzeby inwestycyjne, ponieważ w 2021 roku zasięgu NGA (ang. Next-generation access) brakowało w 21,8% gospodarstw domowych w Polsce (3,1 mln), głównie w obszarach wiejskich.

Przy tych wszystkich wyzwaniach sektor MŚP radzi sobie bardzo dobrze. I dzieje się tak pomimo licznych trudności w procesie inwestycyjnym oraz minimalnym uwzględnieniu MŚP w finansowaniu z POPC. Pomimo niewielkiego udziału w projektach POPC, mali i średni operatorzy inwestują w światłowodowe technologie dostępowe i z sukcesem je sprzedają.

– powiedział Grzegorz Bernatek, Lead TMT Analyst w Audytel S.A.

Mali i średni operatorzy to ponad połowa inwestycji

Z badania firmy Audytel wynika, że cyfryzacja przyśpieszyła w ogromnej mierze dzięki mniejszym operatorom i realizowanym przez nich, głównie ze środków własnych, inwestycjom. W ostatnich trzech latach prawie milion gospodarstw domowych kupiło łącza FTTH od firm z sektora MŚP. Byli to głównie klienci zamieszkujący obszary wiejskie i miasteczka, czyli miejsca, w których Internet mobilny nie zapewnia wystarczającej jakości niezbędnej do komfortowej pracy i nauki zdalnej. Firma doradcza zwraca uwagę, że na tych terenach efekty inwestycji dużych operatorów, realizowanych ze środków Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa, były niewielkie. Szacuje się, że na 3,2 mln adresów z dostępem światłowodowym, zaledwie około 20% to wynik dofinansowywanych programów POPC.

Zobacz: Tauron zakończył budowę światłowodu na najtrudniejszym obszarze

W latach 2016-2020 operatorzy z sektora MŚP objęli swoim zasięgiem 1,8 mln na 3,2 mln wszystkich punktów adresowych. Mali i średni operatorzy odpowiadają więc za 56% inwestycji światłowodowych w ostatnich 5 latach. Audytel szacuje łączną wysokość nakładów inwestycyjnych poniesionych przez nich w tym okresie na poziomie 4,2 – 6,9 mld zł, w zależności od uwzględnienia lub nie kosztów przyłączy.

Liczba usług MŚP wyraźnie zwiększyła się w okresie pandemii, co jest dowodem na efektywne działania inwestycyjne i sprzedażowe – zaznacza w raporcie Audytel. W 2021 roku udział MŚP w liczbie usług Internetu stacjonarnego osiągnął 38%. Obecnie, w efekcie zrealizowanych inwestycji, 60% zakończeń budynkowych sieci światłowodowych należy do operatorów MŚP. W 9,8 tys. miast w Polsce (55% miast) zakończenia światłowodowe firm MŚP stanowią ponad 80% wszystkich zasięgów światłowodowych.

Płacą wyższe podatki i zatrudniają

 Analitycy Audytela zwracają uwagę na dużą rolę inwestycji realizowanych przez mniejszych operatorów dla lokalnych społeczności. Według szacunków firmy doradczej, na każde 1000 zł przychodów MŚP, aż 13,66 zł wraca do samorządów w postaci podatku CIT. To zupełnie inna sytuacja niż w przypadku dużych operatorów, gdzie do samorządów wraca ponad 3 razy mniej pieniędzy – zaledwie 42 gr na każdy 1000 zł. Z danych Audytela wynika ponadto, że podobnie jest z zyskiem z działalności telekomunikacyjnej. W przypadku mniejszych operatorów wraca on do lokalnych społeczności, stanowiąc średnio 6,4% procent przychodów w latach 2018-2020. Tymczasem duże firmy w tym okresie sumarycznie notowały stratę.

Mali i średni operatorzy mają również większy wpływ na zmniejszenie poziomu bezrobocia. Według analiz Audytela, sektor MŚP przeznaczył 16,4% przychodów na zatrudnienie, podczas gdy duzi operatorzy 11,5%.

Mali i średni operatorzy budują lokalnie

Analitycy Audytela podkreślają w swoim raporcie, że w całej Polsce wciąż ponad 3,1 mln gospodarstw domowych nie ma dostępu do szerokopasmowego Internetu.  Z wyliczeń firmy doradczej wynika, że operatorzy z sektora MŚP mają potencjał do budowy ponad 300 tys. zakończeń światłowodowych rocznie i to bez dostępu do finansowania ze środków publicznych. W przypadku, gdyby to dofinansowanie otrzymali, ten potencjał byłby znacząco większy. To ważna informacja w kontekście planowanych inwestycji – Polska ma otrzymać na budowę sieci szerokopasmowych 2 mld euro – 1,2 mld euro z KPO na podłączenie adresów tam, gdzie nie ma sieci szerokopasmowych i 0,8 mld euro z FERC (Fundusz Europejski na Rozwój Cyfrowy) na modernizacje istniejących sieci szerokopasmowych. W obu programach mają powstać sieci umożliwiające podłączenie do Internetu o prędkości co najmniej 100 Mbps, z możliwości rozwoju do sieci gigabitowych.

Zobacz: Szybki Internet w Polsce. Inwestycje mają pochłonąć ponad 11 mld zł 

Najwięcej dotacji dla dużych operatorów

Jak jednak zwraca uwagę Audytel, publiczne pieniądze trafiły do tej pory przede wszystkim do największych rynkowych graczy. Najwięcej środków z naborów II-IV działania 1.1 POPC uzyskali: Inea i Fibee (33%), Nexera (16,9%), Orange (14,3%) oraz Netia (12,3%). Operatorzy z sektora MŚP otrzymali 18,5% środków.

To wartość nieproporcjonalna w stosunku do udziałów w rynku, szczególnie jeśli weźmiemy pod uwagę, że mali i średni operatorzy są liderem pod względem budowy sieci światłowodowych w mniejszych miastach i obszarach wiejskich. W 9,8 tys. miast w Polsce (55% miast) zakończenia światłowodowe firm MŚP stanowią ponad 80% wszystkich zasięgów światłowodowych.

– zwrócili uwagę eksperci

Według Audytela w nadchodzących latach wzrost segmentu IT będzie wyższy niż wzrost PKB. W 2024 roku łączna wartość rynku TMT (ang. Telecommunications, Media and Technology), czyli komunikacji elektronicznej, IT i gier, przekroczy 100 mld zł. Polska, obok Włoch, Niemiec i Francji, ma najbardziej ambitny plan podłączenia światłowodu do domu i do budynku. Prognoza zakłada, że zasięg szybkiego Internetu stacjonarnego wzrośnie niemal trzykrotnie – z obecnych kilkunastu do blisko 50%.

Zobacz: Tak wygląda przyszłość Internetu. Kable odchodzą do lamusa
Zobacz: Corning otwiera w Polsce fabrykę światłowodów