Tylu uchodźców wojennych z Ukrainy pracowało w Polsce w 2023 roku

62 proc. uchodźców wojennych z Ukrainy znalazło zatrudnienie w Polsce w 2023 roku, uzupełniając luki na rynku pracy - wynika z opublikowanego we wtorek raportu Polskiego Instytutu Ekonomicznego. Jak dodano, na koniec I kw. br. do ubezpieczenia zgłoszonych było 762 tys. Ukraińców.

Z raportu pt. „Co trzeci Polak zawyża liczbę cudzoziemców w Polsce - fakty, mity, opinie" wynika, że ankietowani przez PIE mają nieprawdziwe wyobrażenie o liczbie przebywających w naszym kraju cudzoziemców oraz ich udziale w rynku pracy. Co trzeci Polak uważa, że jest ich ponad trzy miliony (z wyliczeń PIE wynika, że jest to 2,5 mln). Ankietowani najczęściej zaniżali też odsetek pracujących obcokrajowców.

Powołując się na dane ZUS, instytut podał, że na koniec I kw. br. do ubezpieczenia zgłoszonych było 1,138 mln cudzoziemców, z czego 762 tys. stanowili Ukraińcy. Jak dodano, w 2023 roku ok. 62 proc. uchodźców wojennych pracowało w polskich firmach, uzupełniając luki na rynku pracy. Respondenci biorący udział w ankiecie PIE ocenili odsetek pracujących uchodźców z Ukrainy na 25-50 proc.

Według ekspertki PIE Katarzyny Dębkowskiej, przyczyny zawyżania liczby cudzoziemców i zaniżanie ich udziału w rynku pracy wynikają ze społecznych obaw o bezpieczeństwo i zachowanie tożsamości oraz z obrony własnych interesów.

Z badań PIE wynika też, że ponad jedna czwarta badanych przedsiębiorstw zatrudnia lub zatrudniało cudzoziemców. Przeważają wśród nich duże firmy (41 proc.), natomiast w mikroprzedsiębiorstwach odsetek ten wynosi 13 proc. Zatrudnianie cudzoziemców częściej zgłaszały przedsiębiorstwa z branż: zakwaterowanie i gastronomia (50 proc. firm), budownictwo (36 proc.), transport i gospodarka magazynowa (36 proc.) oraz przetwórstwo przemysłowe (35 proc.) Najrzadziej na zatrudnianie obcokrajowców wskazywały przedsiębiorstwa usługowe (15 proc.) oraz zajmujące się administrowaniem i działalnością wspierającą (16 proc.).

Większość przedsiębiorców badanych przez PIE stwierdziło, że nie ma dla nich znaczenia, z jakiego kraju pochodzi pracownik, o ile ma odpowiednie kwalifikacje. Nieco częściej taką opinię wyrażały firmy z doświadczeniem w zatrudnianiu cudzoziemców (67 proc.) niż te bez doświadczenia (60 proc.). Według PIE, głównym powodem zatrudniania cudzoziemców (wskazało ją 70 proc. firm) są niedobory polskich pracowników na rynku pracy. Ponadto 52 proc. firm zwracało uwagę na brak polskich pracowników o wymaganych kwalifikacjach.

Jednocześnie 63 proc. badanych przedsiębiorców wskazało, że powodem, dla którego nie decydują się na zatrudnienie cudzoziemców jest brak pewności, że będą oni długoterminowymi pracownikami. Drugą barierą są procedury formalno-prawne, które według pracodawców, są "długotrwałe i skomplikowane".

Ekonomiści PIE wskazali również, że cudzoziemcy przebywający w Polsce są nie tylko zatrudnieni jako pracownicy, ale też prowadzą własne firmy. W 2023 r. powstało 41,2 tys. jednoosobowych

działalności gospodarczych (JDG) założonych przez obywateli innych krajów, czyli o 5 proc. więcej niż w 2022 r. Wyliczono, że działalności gospodarcze założone przez cudzoziemców stanowiły w 2023 roku 11 proc. wszystkich firm zarejestrowanych w Polsce. Zdecydowana większość aktywnych działalności dotyczy Ukraińców (72 proc.), a niemal co piąta (19 proc.) – Białorusinów.(PAP)

autorka: Ewa Wesołowska

ewes/ malk/