2024-05-22 08:51, akt.2024-05-22 12:08
publikacja
2024-05-22 08:51
aktualizacja
2024-05-22 12:08
Premier Norwegii Jonas Gahr Store ogłosił w środę uznanie Palestyny za państwo. Decyzja rządu ma wejść w życie 28 maja. "Norwegia będzie uznawać Palestynę za niepodległe, niezależne państwo ze wszystkimi prawami i obowiązkami" - podkreślił Store na specjalnie zwołanej konferencji prasowej.
Jak dodał szef rządu, "podział terytorialny między państwem Palestyna a państwem Izrael powinien opierać się na granicach sprzed 4 czerwca 1967 roku", tj. sprzed tzw. wojny sześciodniowej, w której Izrael zdobył m.in. należące wówczas do Syrii wzgórza Golan oraz jordański Zachodni Brzeg Jordanu, Jerozolimę Wschodnią.
Store potwierdził, że o decyzji poinformował już izraelskie władze. "Norwegia jest przyjacielem zarówno Izraela, jak i Palestyny. Izrael znajduje się w trudnej sytuacji pod względem bezpieczeństwa, ma prawo do obrony w ramach prawa międzynarodowego. Jednocześnie uważamy, że rozwiązanie dwupaństwowe leży w interesie Izraela" - powiedział.
Przypomniał, że odpowiedzialny za terror wobec Izraela palestyński ruch Hamas oraz inne grupy bojowników sprzeciwiają się dwupaństwowości. "Liczymy, że uznanie Palestyny wzmocni umiarkowane siły po stronie palestyńskiej" - zaznaczył.
"Nie chcemy państwa Hamasu, ale jednego państwa palestyńskiego, które wywodzi się z Autonomii Palestyńskiej" - dodał szef norweskiej dyplomacji Espen Barth Eide.
Autonomia Palestyńska powstała w 1993 roku na mocy porozumienia z Oslo - pierwszej umowy pokojowej między Izraelem a Palestyńczykami. Według krytyków porozumienie to nie było wystarczająco wiążące.
Store wśród powodów ogłoszonej w środę decyzji wskazał również "coraz większą liczbę państw ONZ, które uznały Palestynę za państwo". Norwegia jest 144. krajem, który to uczynił.
Norweski parlament w listopadzie 2023 roku wezwał rząd do uznania Palestyny za odrębne państwo, "gdy będzie mogło to mieć pozytywny wpływ na proces pokojowy".
Szef izraelskiego MSZ wezwał na konsultacje ambasadorów w Irlandii i Norwegii
Minister spraw zagranicznych Izraela Israel Katz nakazał w środę ambasadorom w Irlandii i Norwegii natychmiastowy przyjazd do kraju na konsultacje w związku z zapowiedzią uznania państwa palestyńskiego przez oba europejskie kraje.
"Irlandia i Norwegia zamierzają dziś wysłać wiadomość Palestyńczykom i całemu światu: terroryzm się opłaca" - powiedział Katz.
Szef MSZ oświadczył, że uznanie Palestyny za państwo może utrudnić wysiłki na rzecz powrotu izraelskich zakładników porwanych przez terrorystów Hamasu i przetrzymywanych w Strefie Gazy. Zmniejsza również prawdopodobieństwo zawieszenia broni, ponieważ stanowi "nagrodę dla dżihadystów z Hamasu i Iranu". Decyzja o uznaniu państwa palestyńskiego podważa - zdaniem Katza - prawo Izraela do samoobrony i redukuje szanse na pokój.
Minister zapowiedział, że wezwie na konsultacje również izraelskiego ambasadora w Hiszpanii, gdy kraj ten podejmie analogiczną decyzję. "Wysyłam jednoznaczny sygnał do Irlandii i Norwegii, Izrael nie przyjmie tego w milczeniu" - stwierdził Katz. (PAP)
Decyzję o uznaniu państwowości Palestyny podjęły również władze Hiszpanii i Irlandii.
OWP i Hamas z radością przyjęły uznanie Palestyny za państwo przez trzy kraje UE
Uznanie Palestyny za państwo to moment "historyczny", który jest "drogą do stabilności, bezpieczeństwa i pokoju w regionie" - oświadczyła Organizacja Wyzwolenia Palestyny (OWP).
Husajn Al-Szejk, sekretarz generalny Komitetu Wykonawczego OWP, napisał na platformie X, że to "historyczne momenty, w których wolny świat triumfuje (...) po długich dziesięcioleciach palestyńskiej walki narodowej, cierpień, bólu, rasizmu, morderstw, ucisku, znęcania się i zniszczenia, jakim poddawany był naród palestyński".
Hamas uznał w swoim oświadczeniu decyzję trzech krajów europejskich "za ważny krok w kierunku ugruntowania naszego (Hamasu) prawa do ziemi i ustanowienia państwa palestyńskiego ze stolicą w Jerozolimie". Palestyńscy ekstremiści wezwali "kraje na całym świecie do uznania (ich) uzasadnionych praw narodowych".
Wyższy rangą urzędnik Hamasu Basem Naim powiedział w wywiadzie udzielonym AFP, że to palestyński "odważny opór" doprowadził do tego, że Norwegia, Irlandia i Hiszpania uznały Palestynę za państwo. "Te kolejne uznania są bezpośrednim skutkiem odważnego oporu i historycznej wytrwałości narodu palestyńskiego. Wierzymy, że jest to punkt zwrotny w międzynarodowym stanowisku w kwestii palestyńskiej" – stwierdził członek kierownictwa palestyńskiego ruchu islamistycznego.
Daniel Zyśk (PAP)
zys/ akl/ os/ ap/ mzb/ ap/