1 lat temu
36 Jesteś na zakupach i chcesz kupić krajową żywność. Jak sprawdzić, czy produkt jest wyprodukowany w Polsce? Wyprodukowany (przetworzony) nie zawsze oznacza, że powstał z polskich warzyw, owoców czy mięsa z hodowanych w kraju zwierząt. Tym, że dżem, ketchup czy ziemniaki lub gruszki są krajowe, producenci jednak chętnie się chwalą. Rośnie bowiem świadomość konsumentów, którzy chcą wspierać krajowe marki, rolników i małe przetwórnie. Jakich oznaczeń na żywności szukać i które cyfry kodu kreskowego powinny wzbudzić zainteresowanie?
Spis treści
15 marca przypada Światowy Dzień Praw Konsumenta, z kolei 25 sierpnia obchodzimy Dzień Polskiej Żywności. To świetny pretekst, by uważniej robić zakupy. Sierpniowe święto zostało ustanowione w 2013 r. z inicjatywy Ogólnopolskiego Programu Promocyjnego „Doceń polskie”.
Jak podaje Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa, zajmujemy pierwsze miejsce w UE w produkcji:
mięsa drobiowego, jabłek, buraka ćwikłowego, kapusty, niektórych owoców miękkich (tj.: porzeczek, wiśni i malin).Polska jest także drugim co do wielkości producentem pieczarek, truskawek i borówek, trzecim – zbóż, rzepaku, mleka, ziemniaków, ogórków, buraka cukrowego i cukru (dane za 2021 r.).
Na barwnym opakowaniu i etykiecie nie zawsze dostrzeżemy w pierwszej chwili informację o tym, czy produkt jest polski. Producenci, osiedlowe sklepy i markety coraz częściej wybierają jasne komunikaty w tej sprawie, bo takiej żywności szukają klienci.
Schabowy z Belgii? Ziemniaki z Cypru? Coraz więcej z nas świadomie rezygnuje z takich zakupów. Dlatego biało-czerwona flaga coraz częściej pojawia się na etykietach przy owocach, warzywach, pakowanym mięsie. Świadomie czy przypadkowo, konsumenci są niekiedy wprowadzani w błąd, co po zgłoszeniach kontroluje Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
„Podawanie informacji na temat żywności na etykiecie czy opakowaniu służy ochronie zdrowia konsumentów i umożliwia konsumentom dokonywanie świadomych wyborów spośród szerokiego asortymentu produktów znajdujących się na rynku” – wyjaśnia Główny Inspektorat Sanitarny. Podstawowe wymagania dotyczące znakowania żywności wynikają z prawa unijnego i krajowego.
Są 3 proste sposoby na potwierdzenie pochodzenia żywności:
sprawdź kod kreskowy, szukaj oznaczeń graficznych, skanuj kod w aplikacji.Kod kreskowy. Pod szeregiem kresek znajduje się ciąg liczb. Jeśli zaczyna się od "590", oznacza to, że produkt jest dystrybuowany przez firmę zarejestrowaną w Polsce, wyprodukowany na terenie Polski lub poza jej granicami. Dla przykładu, jeśli prefiks zaczyna się od "400" do "440" oznacza to, że towar jest dystrybuowany przez firmę zarejestrowaną w Niemczech.
Prefiks "590" wszystkiego jednak nie załatwia. Nie gwarantuje klientom, że każdy oznaczony nim produkt został wytworzony w Polsce i zarobi na nim polska firma. Warto sprawdzić na etykiecie dane adresowe firmy. Na opakowaniu może pojawić się także miejsce produkcji (dodatkowo). Pamiętajcie, że zagraniczna firma może mieć fabrykę w Polsce.
Szukaj oznaczeń. Szukajmy na opakowaniach lub etykietach napisów, np.:
„Made in Poland”, „Wyprodukowano w Polsce”, „Produkt polski”, „Jestem z Polski”. „Polska Marka”.Czasem są to symbole graficzne bez hasła, np. polska flaga, mapa naszego kraju.
Korzystaj z aplikacji w smartfonie i skanuj kody
Wystarczy za pomocą smartfona zeskanować kod kreskowy, by dostać szereg informacji o danym produkcie. Są do tego aplikacje, np.:
Pomocne podczas zakupów mogą być też aplikacje:
Wiesz, co jesz, Zdrowe Zakupy.Od 1 stycznia 2017 roku ustawa wprowadza możliwość stosowania oznakowania „Produkt polski”. Trzeba jednak spełniać jednolite kryteria dotyczące dobrowolnego umieszczania tej informacji na opakowaniu.
Ile kosztuje mleko prosto od krowy? Poznaj ceny u rolnikówOlej rzepakowy jeszcze nas zaskoczy ceną? Ryzyko niesie brak prądu lub gazuWarunki są następujące: logo może znaleźć się na produktach, w których surowce rolne pochodzą z polskiej produkcji. W produktach przetworzonych dopuszczono użycie importowanych składników (np. przypraw, bakalii) w ilości do 25 proc. masy tych produktów, ale tylko wtedy, gdy składniki takie nie są wytwarzane w kraju.
Żywność produkowana i sprzedawana na terytorium Polski musi być oznakowana w języku polskim. Czasem jest to dodatkowa naklejka, jeśli produkt pochodzi zza granicy. Żywność może być dodatkowo oznakowana również w innych językach. Jeśli produkowana jest na eksport, nie musi mieć oznakowania po polsku.
Rozporządzenie UE nr 1169/2011 określa, że w oznakowaniu żywności – na etykietach, opakowaniach – obowiązkowe jest podanie m.in. takich informacji, jak:
nazwa żywności, wykaz składników, ilość żywności netto, data minimalnej trwałości lub termin przydatności do spożycia, wartość odżywcza, nazwa lub firma i adres podmiotu, który wprowadza produkt do obrotu.To jeszcze nie koniec obowiązków producenta. Musi on podać informacje o substancjach lub produktach powodujących alergie lub reakcje nietolerancji, które zostały użyte przy wytworzeniu lub przygotowywaniu żywności, i nadal są obecne w produkcie gotowym (nawet w zmienionej formie). Większość środków spożywczych jest objęta obowiązkiem podawania informacji o wartości odżywczej, podaje GIS.
Materiały promocyjne partnera
Bengali (Bangladesh) · 
English (United States) · 
Polish (Poland) ·