Jak ważna jest mowa ciała?

Nie bez przyczyny mówi się o czytaniu mowy ciała. Komunikacja niewerbalna jest informacją, która nie jest zbiorem słów czy liter, a jednak można skategoryzować ją jak litery w alfabecie, a nawet stworzyć z niej pełne zdanie. 

Czym jest mowa ciała 

Mowa ciała to forma komunikacji, w której niewerbalne czynniki są głównym nośnikiem informacji. Termin ten pochodzi z dziedziny komunikacji społecznej i przyporządkowuje konkretne gesty oraz zachowania do określonych emocji i intencji. Składa się na nią mimika, postawa, wzrok, ton głosu oraz ruch ciała. W mowie ciała ważniejsze niż słowa są czynniki, które jej towarzyszą. To, co otacza słowa, może nadać im nowego, czasem odwrotnego znaczenia. Komunikacja niewerbalna jest jednym z ważniejszych sposobów porozumiewania się między ludźmi, ponieważ nadaje odpowiedni ton i charakter wypowiedzi.  

Zależnie od zachowania mówcy jedna wypowiedź może być odebrana w różny sposób, ponieważ mowa ciała nadaje komunikatowi określony charakter. Nieświadomość mówcy w kwestii panowania nad mową ciała może spowodować, że będzie on niewiarygodny lub nieprzekonujący. Z drugiej strony świadomość komunikacji niewerbalnej może pozytywnie wpłynąć na sposób przekazywania informacji i nieść za sobą korzyści. Mikroekspresja, czyli krótkie odruchy, które są często trudne do zatrzymania, pozwalają na odkrycie szczerej intencji wypowiedzi, dlatego warto pracować nad sposobem wyrażania się „całym ciałem” i tworzeniem odpowiedniego nastawienia odbiorcy w trakcie rozmowy.  

Przeczytaj również: Kolory marki – czy są aż tak ważne?

Elementy składające się na mowę ciała 

Świadomość dotycząca mowy ciała jest szczególnie potrzebna w momencie, kiedy chce się wpłynąć na odbiorcę komunikatu. Odpowiednia komunikacja niewerbalna może wspomóc przekazywanie trudnych komunikatów. Szczególnie osoby przewodniczące określonej grupie, które występują przed publicznością, powinny zadać o właściwą prezencję. Często niewłaściwa mowa ciała może spłycić lub zmienić sposób odbioru komunikatu.  

Również można spotkać się z manipulacją bazującą na określonych gestach i ruchach. Jest to praktyka zauważalna w poważnych, publicznych dyskusjach np. politycznych, kiedy mówcy w konkretny sposób poruszają rękami, by łatwiej zobrazować to, co chcą przekazać komunikatem słownym. Stąd też warto wiedzieć o pewnych mechanizmach, które wpływają na nieświadomy umysł odbiorcy. 

Postawa w komunikacji niewerbalnej 

Zacznijmy od ciała, ponieważ to ono jest elementem najbardziej rzucającym się w oczy. Ważne, aby w podczas komunikowania przybrać odpowiednią postawę. W trakcie kontaktu z drugą osobą warto być skierowanym prosto w stronę rozmówcy. Dzięki temu będziemy mieć pewność, że słuchający poświęca nam swoją uwagę, oraz możemy na bieżąco obserwować jego reakcję i dostosowywać mowę ciała. Trzeba pamiętać o zachowywaniu otwartej postawy, a swoją sylwetką pokazać odbiorcy, że jesteśmy chętni do poznania jego zdania i również uważnie słuchamy jego wypowiedzi. Trzymanie skrzyżowanych rąk oraz odwracanie się od rozmówcy jest lekceważącym zachowaniem, które zniechęci go do kontaktu. Dlatego zalecane jest unikanie tego rodzaju gestów. Skupiając uwagę na odpowiedzi i okazując szacunek, możemy zwiększyć prawdopodobieństwo, że nasz komunikat zostanie lepiej odebrany. 

Warto również zachować wyprostowaną postawę ciała, ponieważ zgarbione plecy, niekontrolowane machanie rękami, nerwowe przeskakiwanie z nogi na nogę może zostać odebrane jako brak pewności siebie. Nie będzie to sprzyjało przekonaniu odbiorców o posiadanej racji. Rozmówcy znacznie bardziej lubią słuchać osób pewnych siebie, zdecydowanych i świadomych. Z drugiej strony zbyt spięta i statyczna sylwetka może wydawać się sztuczną i mechaniczną postawą przybieraną w trakcie rozmowy. Takie zachowanie może również świadczyć o niepewności lub zdenerwowaniu. W sytuacji rozmowy czy wystąpienia liczy się umiar. Postawa powinna być wyprostowana i kontrolowana, ale nie nazbyt spięta i unieruchomiona. Najlepszym rozwiązaniem jest zachowanie pewności siebie i lekkiej swobody wypowiedzi. 

Gestykulacja w mowie ciała 

W kwestii gestykulacji także warto zachować umiar, ponieważ nadmierne poruszanie rękami może odwodzić odbiorcę od słuchania komunikatu. Zbyt intensywne gesty mogą również świadczyć o nerwowości rozmówcy. Precyzyjne i przemyślane gesty, które wykonywane są w odpowiednim momencie rozmowy, mogą ułatwić zrozumienie skomplikowanej wypowiedzi. Pozwalają na fizyczne podkreślenie fragmentu odpowiedzi, który jest ważny i na który należy zwrócić uwagę. Gesty pomagają ułożyć wypowiedź tak, by chaotyczny przekaz stał się jaśniejszy i dzięki temu odpowiednio zrozumiały.  

Niepożądanym zachowaniem jest nadmierna zabawa przedmiotami w trakcie wypowiedzi. Jeśli zbyt intensywnie będziemy zajmować się stukaniem długopisem o notes, zaginaniem kartek lub otwieraniem i zamykaniem pióra, nasz rozmówca przestanie skupiać się na naszym komunikacie, ponieważ jego uwaga skupi się na wykonywanej przez nas czynności.  

Wzrok podczas komunikacji 

Kontakt wzrokowy jest szczególnie istotny w sytuacjach, w których ludzie wymieniają się informacjami, a zwłaszcza w sytuacjach biznesowych. Utrzymywanie kontaktu wzrokowego może być łączone z mówieniem prawdy, dzieleniem się ważnymi informacjami lub chęcią podkreślenia znaczących szczegółów w trakcie rozmowy. Rozbiegany wzrok nie jest sprzymierzeńcem, ponieważ kojarzy się z unikaniem nawiązywania relacji, kłamstwem bądź zakłopotaniem. Pewność siebie w nawiązywaniu kontaktu wzrokowego pozwala odczuć rozmówcy, że prowadzi rozmowę z osobą świadomą i zdecydowaną.  

Z drugiej strony zbyt intensywne wpatrywanie się w rozmówcę może być odebrane jako nachalne zachowanie, a przewracanie lub mrużenie oczu wskazuje na podejrzliwość i niedowierzanie. Dlatego też warto odpowiednio dozować ilość kontaktu wzrokowego i skupić się na sposobie, w jaki nawiązywany jest kontakt wzrokowy.  

Mimika w mowie ciała 

Mimika może zdradzać najwięcej emocji w trakcie rozmowy, ponieważ ludzie zazwyczaj skupiają uwagę na twarzy rozmówcy. Tutaj kluczową rolę odgrywają drobne grymasy bądź odruchy, które trudno powstrzymać. Często brak świadomości istnienia mikroekspresji sprawia, że zapominamy zapanować nad pewnymi grymasami. Warto popracować nad tą częścią komunikacji niewerbalnej, ponieważ mimika bywa nieoczywistym nośnikiem informacji.  

Przeczytaj również: Pozytywne opinie o firmie są dobrą formą reklamy, czyli SEO PR

Głos a komunikacja niewerbalna  

W gruncie rzeczy komunikacja niewerbalna jest związana z mową ciała, więc jaki związek ma z nią głos? Ton jest bardzo ważny, ponieważ kiedy komunikujemy się z drugim człowiekiem, tembr głosu może całkowicie zmienić odbiór przekazywanej informacji. Warto zadbać o to, by głos był odpowiednio dostosowany do sytuacji. Jeśli zależy nam na wywarciu wpływu na słuchaczu, można użyć stanowczego tonu. Jeśli chcemy nawiązać relację lub wytłumaczyć trudne zagadnienie, głos może być spokojniejszy, a sposób mówienia stosunkowo wolny. Głos nie powinien się łamać, ponieważ świadczy to o niepewności lub strachu, trzeba więc zadbać o płynny sposób wysławiania się.  

Mowa ciała jest szerokim zagadnieniem i ściśle łączy się z innymi elementami komunikacji społecznej. Warto o nią zadbać, by mogła być spójna z wykreowanym wizerunkiem. W końcu jak nas widzą, tak nas piszą.