Prezydent Chorwacji chce zawetować członkostwo Szwecji i Finlandii w NATO

Prezydent Chorwacji Zoran Milanović powiedział wczoraj (3 maja), że zablokowałby przyjęcie Szwecji i Finlandii do NATO podczas szczytu Sojuszu w Madrycie, jeśli to on  reprezentowałby swój kraj. 

Europa kryzysów oczami lewicy. DEBATA Z LESZKIEM MILLEREM

„Jako głowa państwa, reprezentująca Chorwację na szczycie NATO, zawetuję przyjęcie (Szwecji i Finlandii – red.), jeśli szczyt odbędzie się na takim szczeblu”, powiedział Milanović w rozmowie z dziennikarzami. 

Stwierdził jednak, że jeśli decyzje będą podejmowane na forum Rady Północnoatlantyckiej przez ambasadorów NATO, to nie jest pewien, czy uda mu się przekonać przedstawiciela Chorwacji do swojego stanowiska. 

Decyzję w sprawie zgody na członkostwo Szwecji i Finlandii w NATO podjąć musi jednak najpierw chorwacki parlament. Rządząca konserwatywna partia HDZ ma w nim niewielką większość i prawdopodobnie poprze wniosek obu państw.

Jedyną przeszkodą mogłoby być weto prezydenta podczas samego szczytu. „Będę jak diabeł ścigał grzeszne dusze każdego członka parlamentu, który zagłosuje za”, stwierdził Milanović, który od dłuższego czasu głośno wyrażał sprzeciw wobec przyjęcia Sztokholmu i Helsinek do Sojuszu.

Chorwacja: Prezydent mówi o blokowaniu członkostwa Finlandii i Szwecji w NATO

Zoran Milanović przekonuje, że członkostwo państw nordyckich w Sojuszu od zmiany prawa wyborczego w Bośni i Hercegowinie.

Weto prezydenta?

W Chorwacji prezydent jest najwyższym dowódcą armii i ma wpływ na politykę zagraniczną. I choć premier Andrej Plenković regularnie reprezentuje Chorwację na szczytach UE, prezydent może i już wcześniej reprezentował kraj na takich wydarzeniach.

Niedawno informowaliśmy na EURACTIV.pl, że chorwacki prezydent warunkuje członkostwo państw nordyckich w Sojuszu od zmiany prawa wyborczego w Bośni i Hercegowinie. Milanović chce, aby państwo federalne BiH, w którego skład wchodzą Chorwaci, Bośniacy i Serbowie, pozwoliło Chorwatom zamieszkałym w Bośni na wybieranie własnych przedstawicieli.

Milanović podkreślił, że „chorwacki parlament nie powinien ratyfikować członkostwa żadnego kraju do NATO, jeśli nie zostanie zmieniona ordynacja w Bośni i Hercegowinie”.

W odpowiedzi na sugestie prezydenta premier Plenković stwierdził, że jeśli Milanović chce zablokować akcesję Finlandii i Szwecji, „powinien zwrócić się w tej sprawie bezpośrednio do prezydenta USA Joe Bidena, a nie przenosić odpowiedzialność na parlament”.

Tymczasem w Finlandii debata o członkostwie w NATO oficjalnie się rozpoczęła, a wielu fińskich polityków sugeruje, że wniosek w tej sprawie może zostać złożony do czerwca. Premier Sanna Marin podkreśliła niedawno, że decyzja o przystąpieniu do NATO zostanie podjęta „wkrótce”.

„Uważam, że ryzyko ataku ze strony Rosji jest o wiele większe, jeśli pozostaniemy poza NATO, niż jeśli będziemy ubiegać się o członkostwo”, powiedziała z kolei fińska europosłanka Zielonych Alviina Alametsä w rozmowie z EURACTIV.

Według mediów prawdopodobnie Szwecja i Finlandia złożą wniosek o członkostwo w Sojuszu w tym samym czasie. 

Media: Finlandia i Szwecja w połowie miesiąca podejmą decyzję ws. NATO

W dniach 17-18 maja prezydent Finlandii Sauli Niinistö ma złożyć wizytę w Sztokholmie. Szwedzkie i fińskie media twierdzą, że do tego czasu decyzja w sprawie wstąpienia do NATO już zapadnie.